İsmi 3529 Yıldır Değişmeyen Şehir "Adana"

Yayın Tarihi : 9/13/2019 12:00:00 AM

Ismi 3529 Yildir Degismeyen Sehir "Adana"

"Türk Asçi Haberlerine Özeldir"

Ismi degismeden kullanilmakta olan en eski sehirlerden biri de Adana’dir. Bogazköy metinleri olarak bilinen ve MÖ 1510-1485 yillarina tarihlendirilen Bogazköy Hitit tabletinde, Ad(t)aniia olarak bahsedilmektedir . Kentin ismi bazi dönemler harfler eklenip çikmissa bile günümüze kadar bilinebildigi kadar en az 3529 yasindadir ve bu özgünlügünü devam ettirmektedir.

ILK ‘lerin, EN’lerin ve TEK’lerin sehri olan Adana, kuzeyini adeta Toros daglarina yaslamis bir tarafinda 160 kilometreyi bulan sahili ile Akdeniz’in zengin deniz mahsulleri, zengin flora ve faunasi ile iliman iklimin hakim oldugu “dünyanin en bereketli topraklarindan biri olan Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin deltasinda kurulmustur. “ Bereketli Hilal’in” bulundugu cografya her çesit tahil, meyve, sebze ve endemik bitkileri türleri bakimindan zengindir. Ayrica eski çaglarda deniz yoluyla Kibris, Kuzey Afrika, Dogu Akdeniz ve Ege adalari gibi limanlarla baglantilari vardir.

Tüm bu zenginliginin yaninda, birçok farkli uygarliklara, siyasi olaylara sahne olmus ve etkilesimler içinde kalmistir. Bunlardan bazilari; Hititler, Asurlular, Mitanniler, Grek Kolonileri, Persler, Seleokoslar, Tarkondimotos Hanedanligi, Roma Imparatorlugu, Bizanslilar, Sasaniler, Memlükler, Ramazanoglulari ve Osmanli Imparatorlugu sayilabilir.

Adana mutfak kültürünü diger illerden farkli yapan ve farkindalik olusturan;

Kuzey Afrika’dan gelen, Trans Kafkasya ile Avrupa’ya yönelen zorunlu yollarin ortak noktasinda olmasindan kaynakli köklü tarihi ve zengin gelenegi olup, mutfak kültürünün bu binlerce yillik deneyimlerinden süzülerek biçimlenmis, kusaktan kusaga aktarilan kadim bir deger tasimasidir. Adana geleneksel mutfak kültürünün sekillenmesinde, Adana’nin tarihi ve kadim uygarliklarin kültürlerinin önemli bir rolü vardir.

Ayrica Adana’ya iç göçler nedeniyle konar göçer, köy kasaba kültürü ve dis göçler nedeniyle de bu mutfak mozaigi daha da güçlenmis, Adana mutfak kültürüne ve gelenegine çok daha büyük bir zenginlik, çesitlilik kazandirmistir.

Adana'da tarim ve sanayinin gelismesi ulasim ve teknolojinin getirdikleri yenilikler geleneksel mutfak kültürünün hizla degismesine ve gelismesine neden olmustur. Günümüze kadar, Adana insani, binlerce yillik farkli mutfak geleneklerinin getirdigi çesitli mutfak kültürleriyle beslenen ve mutfagini kendi yetenekleriyle ögrendikleri yemeklerin bir sentezini yaparak kendi damak zevkine uygun bu gün daha da özgün bir Adana mutfagi olusturmustur.

Adana mutfagi Tahillar, Deniz ürünleri, Et ürünleri, Hububat, Sebzeler, Meyveler, narenciye çesitleri ve ayrica çok zengin” bitki ve çiçek yemeklerinden, içeceklerinden “ meydana gelmis emsalsiz bir mozaige sahiptir.

Adana, en az 13 farkli medeniyetin, çok sayida devlet ve farkli imparatorluklarin mirasi , Et Kültürünün sonucunda “Adana Kebabi “ Ile Kebabin Ana vatani olmustur .

Hititlerin ekmek ve et, Roma ve Fenikelilerin balik ve deniz ürünleri, Araplarin içecek, konar göçer Yörüklerin süt ürünleri, Türk Beylikler döneminin ve Osmanli Imparatorlugu’nun yüzyillarca uyguladigi füzyon mutfak ve mutfak sistemleri ve sanatkârlarinin örgütlenme sisteminin getirdigi bu zengin mutfak kültürü ve lezzetler mozaigini, bu zengin mutfak mirasini , binlerce yillik tüm bu degerlerin birlesimi, yöresel, zengin ve kaliteli ürün çesitliligi ve vizyonu sayesinde Türkiyenin, essiz Geleneksel Türk mutfaginin zengin bir parçasi olarak ;

Bugün Adana;

Kaliteyi Lezzete, Lezzeti Sanata Dönüstüren inovatif bir gastronomi kenti olarak, farkli mutfak kültürlerinin sagladigi çesitliligi daha da gelistirerek yerel ve uluslararasi birçok sef ve lezzet avcilari için gastronomi cazibe merkezi ve festivaller sehri olmustur.

Ser Tabbah

Veyis DURDU

Kadim Anadolu Mutfak Tarihi ve Kültürü Arastirmacisi Sef

UNESCO Yaratici Sehirler Agi Gastronomi Tarihi ve Kültürü Proje danismani